Friday, November 03, 2006

บททดสอบกลั่นกรองสามชั้น

ในสมัยกรีกโบราณ, Socrates (โสเครติสนักปรัชญากรีก) ได้รับยกย่องให้เป็นมหาปราชญ์ และได้รับการยกย่องสรรเสริญเป็นอย่างสูง

วันหนึ่ง มีคนรู้จักบังเอิญพบกับนักปรัชญาผู้ยิ่งใหญ่ผู้นี้ และพูดขึ้นว่า คุณรู้อะไรไม๊? ผมได้ยินเรื่องเกี่ยวกับเพื่อนของคุณมาเรื่องนึง

" ช้าก่อน..." โสเครติสตอบ ก่อนที่ท่านจะบอกข้า ข้าอยากที่จะให้ท่านผ่านการทดสอบสักเล็กน้อย ข้าจะเรียกมันว่าบททดสอบกลั่นกรองสามชั้น

"กลั่นกรองสามชั้น?"

“ถูกต้องแล้ว" โสเครติสกล่าว ก่อนที่ท่านจะเล่าให้ข้าฟังเกี่ยวกับเรื่องของเพื่อนของข้า มันอาจจะเป็นการดี ที่จะใช้เวลาสักเล็กน้อย และการกลั่นกรองเรื่องที่ท่านจะพูด และนั่นคือสาเหตุว่าทำไมข้าจึงเรียกมันว่า บททดสอบตัวกลั่นกรองสามชั้น

ตัวกลั่นกรองแรก คือ "ความจริง" "ท่านแน่ใจจริงๆ หรือว่าสิ่งที่ท่านกำลังจะบอกข้านั้นเป็นเรื่องจริง?"

"เปล่าหรอก.." ชายผู้นั้นตอบ"อันที่จริงข้าก็แค่ได้ยินเรื่องนี้มาเท่านั้นเองแล้วก็..."

"เอาเถอะเอาเถอะ ไม่เป็นไร" โสเครติสกล่าว "ถ้าเช่นนั้นท่านก็ไม่รู้ว่าเรื่องที่ท่านรู้มาจริง หรือ เท็จ"

คราวนี้มาลองทดสอบตัวกลั่นกรองตัวที่สองกันดูตัวกลั่นกรองที่สอง คือ"ความดี"

"เรื่องที่ท่านกำลังจะบอกข้าเกี่ยวกับเพื่อนของท่านเป็นเรื่องดี หรือไม่?"

"ไม่ เป็นเรื่องตรงกันข้าม..."

"ถ้าเช่นนั้น" โสเครติสกล่าวต่อ" "ท่านต้องการบอกข้าเกี่ยวกับเรื่องไม่ดีของเขา แต่ท่านไม่แน่ใจว่ามันเป็นเรื่องจริงหรือไม่...

ไม่เป็นไร ยังไงเสียท่านอาจจะผ่านการทดสอบนี้ก็ได้ เพราะ ยังเหลือตัวกลั่นกรองอีกหนึ่ง:

ตัวกลั่นกรองสุดท้ายนี้คือ"ความมีประโยชน์"

ท่านคิดว่าเรื่องที่ท่านกำลังจะบอกข้าเกี่ยวกับเพื่อนของข้านั้นจะเป็นประโยชน์อะไรกับข้าหรือไม่?"

"ไม่รู้สิท่าน...คงจะไม่"

“อื่มมม" โสเครติสสรุป

"ถ้าเรื่องที่ท่านจะบอกข้านั้น ไม่ใช่เรื่องจริง ไม่ใช่เรื่องดี และไม่มีประโยชน์เหตุใดท่านจึงอยากบอกข้าเล่า?”.

และนี่เป็นสาเหตุที่ทำให้โสเครติสเป็นมหาปราชญ์ และได้รับการยกย่องเป็นอย่างสูง ใช้ตัวกลั่นกรองทั้งสามในแต่ละครั้งที่ได้ยินเรื่องที่ไม่แน่นอนเกี่ยวกับเพื่อนผู้ใกล้ชิดและคนที่เรารักและสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน.

No comments: